اهمیت نور و نورپردازی
قبل از این که به تأثیر نورپردازی بر فضای شهری بپردازیم خوب است با سرآغاز نور و تأثیر آن بر زندگی بشر نگاهی هر چند کوتاه بیندازیم. نور از دیرباز در زندگی بشر نقش اساسی و حیاتی داشته است. اگر نور نبود ما نمی‌توانستیم اجسام دور و بر خود را ببینیم. نور است که باعث می‌شود رنگ‌های زیبا را ببینیم و از حجم اجسام اطلاع پیدا کنیم. نور تاریکی را از بین برده و انسان را از رنج مواجه شدن با این موجود عجیب (تاریکی) رهایی بخشیده است. اولین چرا برای روشنایی محیط پیرامون بشر در ابتدای خلقت انسان تنها ماه بوده است و بس اما به مرور زمان انسان موفق شد روشنایی را کشف کند. انواع و اقسام تجهیزات مربوط به نور و روشنایی امروزه در گوشه و کنار ما یافت می‌شود.
انسان مدرن دیگر نور را به عنوان راهی برای غلبه بر تاریکی نمی‌داند بلکه با کنترل آن توانسته است محیط پیرامون خود را زیباتر کند. یکی از این موارد زیبا سازی فضای شهری با نور است. تأثیر نورپردازی بر فضای شهری روز به روز پر اهمیت‌تر می‌شود. اگر بخواهیم نور را طبق ماهیتی که دارد تقسیم بندی کنیم نور در دو دسته طبیعی و مصنوعی جای می‌گیرد. نور طبیعی شامل نور خورشید، ماه و ستارگان و مانند آن است و اما نور مصنوعی نوری است که انسان با توجه به پیشرفت‌هایی که در زمینه به کار گیری تجهیزات مربوط به روشنایی و ساخت آن‌ها داشته است در روشن کردن و زیبا کردن محیط زندگی خود از آن استفاده می‌کند.
تأثیر نورپردازی بر فضای شهری
زندگی شبانه در شهرهای بزرگ باعث شده است که تأثیر نورپردازی بر فضای شهری بیشتر شود. برای این که بتوان فضاهای شهری را در شب هنگام زیباتر جلوه داد از نورپردازی استفاده می‌کنند. برای طراحی نورپردازی در فضای شهری باید معیارهایی را مد نظر قرار داشته باشیم این معیارها شامل معیارهای کمی و کیفی هستند که مد نظر قرار دادن آن‌ها باعث ارتقاء کیفیت محیط شهری در طول شب خواهد شد.
تأثیر نورپردازی بر فضای شهری از دو منظر قابل بررسی است یکی از نظر زیبایی و دیگری از نظر امنیت. در واقع با روشن کردن محیط پیرامونی می‌توان در طول شب علاوه بر این که باعث سلامت و ایمنی شد می‌توان از به سرقت رفتن اموال شخصی و عمومی جلوگیری به عمل آورد. برای نمونه در زمینه تأمین روشنایی می‌توان به روشن کردن معابر عبور و مرور، زمین‌های ورزشی، خیابان‌ها و مکان‌های عمومی و پر تردد شهر و همچنین میدان‌های اصلی شهر اشاره کرد که باعث می‌شود دید کافی برای رفت آمد در این مکان‌ها وجود داشته باشد و همچنین مردم بتوانند در هنگام عبور در شب احساس امنیت بیشتری کنند.
در تنظیم و کنترل میزان نور مورد نیاز و تأثیر نورپردازی بر فضای شهری باید دقت داشت که به صورت اصولی و درست این کار انجام شود. زیرا چه بسا که فرد در هنگام راه رفتن در زیر نور شدید نه تنها احساس امنیت نخواهد کرد بلکه این حس به او دست بدهد که تحت تعقیب است. در واقع برای این که تأثیر نورپردازی بر فضای شهری به صورت مثبت جلوه کند باید استاندارد لازم در این خصوص را رعایت کرد و از کسانی که به طراحی نورپردازی‌های مکان‌های مختلف در شهر مشغول هستند انتظار می‌رود که طراحی نورپردازی محیط را به گونه‌ای انجام دهند که با کاربری محیط تطابق لازم را داشته باشد. باید این نکته را مد نظر داشت که نور باعث زیبایی محیط و امنیت بخشیدن به فضای شهری می‌شود.
انتخاب مناسب تجهیزات روشنایی در نورپردازی شهری
برای این که بتوان بیشترین تأثیر نورپردازی بر فضای شهری را شاهد باشیم باید در انتخاب تجهیزات لازم مانند چراغ‌ها و لامپ‌ها و همچنین محل قرار گیری آن‌ها برای طراحی نورپردازی در فضای شهری دقت کافی داشته باشیم.
این که یک چراغ را در کدام ارتفاع نصب کنیم یا این که چراغی اگر سوخته است و چشمک می‌زند سریعاً آن را تعویض کنیم می‌تواند تأثیر مستقیم بر زیبایی فضای شهری در طول شب داشته باشد. یا اگر چراغی در جای نامناسب نصب شود مانند چراغ معیوبی که در نمای ساختمان نصب شده و برای تعویض و تعمیر آن نیاز به هزینه داربست و مانند آن است باید مد نظر قرار بگیرد زیرا این موارد می‌تواند جلوه نامطلوبی به شهر در طول شب بدهد.
برای رفع این مشکل و مشکلات مشابه این باید در نظر داشت که چه لامپ و یا چراغی را برای کدام مکان و در چه ارتفاعی نصب کنیم. همچنین برای اثر گذاری بیشتر تأثیر نورپردازی بر فضای شهری باید از نورپردازی غیر اصولی که باعث آلودگی نوری و خیرگی و همچنین تأثیرات زیست محیطی بد می‌شود باید اجتناب کرد.
برای نورپردازی فضاهای شهری باید از تکنیک‌ها و روش‌های خاص آن که توسط متخصصین این کار صورت می‌گیرد و از چراغ‌های مخصوص فضا و مکانی که قرار است نورپردازی در آن جا انجام گیرد استفاده کرد. حتماً باید این کار زیر نظر متخصصین امر انجام گیرد.
نورپردازی شهری شامل چه مکان‌هایی می‌شود؟
مکان‌هایی که در طول شب تحت تأثیر نورپردازی بر فضای شهری هستند اغلب شامل مجسمه‌ها، پارک‌ها، میدان‌ها اصلی شهر، تابلوهای تبلیغاتی، فضاهای سبز، نمای ساختمان‌ها و … هستند. اگر این کار به صورت اصولی انجام بگیرد سبب می‌شود که فضای شهری فضایی زیبا و امن در طول شب باشد. استفاده نمودن از تجهیزات و تکنیک‌های خاصی برای این منظور و شناسایی و تعیین مکان مورد نظر برای نورپردازی از اهمیت زیادی برخوردار است و می‌تواند تأثیر نورپردازی بر فضای شهری را هرچه بیشتر ملموس‌تر کند.
